Son yıllarda yaşanan siyasi ve ekonomik dalgalanmalar, Afganistan'daki insanları derinden etkilemeye devam ediyor. Özellikle ABD'nin mali desteğini kesmesi, ülkedeki çocukların geleceğini karartıyor. Artan yoksulluk, eğitim olanaklarının daralması ve sağlık hizmetlerine erişimdeki zorluklar, Afgan çocuklarını her geçen gün daha da zor bir duruma sokuyor. Eğitim peşinde koşan ve umutlarını geleceğe bağlayan bu çocuklar, gün geçtikçe artan zorluklarla başa çıkmak zorunda kalıyor.
ABD, 2021 yılında Afganistan'dan çekilirken, bu süreçte ülkeye yönelik askeri ve ekonomik yardımları da büyük ölçüde azalttı. Çekilmenin ardından Taliban'ın iktidara gelmesiyle birlikte, Batılı ülkeler Afganistan’a olan yardımlarını durdurma kararı aldı. Washington yönetimi, Taliban'la bir ilişki kurmanın politik düzlemde getireceği olumsuz sonuçları gözeterek yardım bütçelerini revize etti. Ancak bu karar, hiç kuşku yok ki en çok çocukları etkilemiştir. Zira eğitim, sağlık ve gıda yardımları gibi hayati konularda yaşanan kesintiler, 30 milyondan fazla Afgan çocuğunu doğrudan vuruyor.
Afganistan'daki çocukların eğitim aldıkları okullar, devlet yardımları kesildiği için birçok konuda sorunla karşı karşıya. Öğretmen maaşlarının ödenmemesi, gıda yetersizliği gibi birtakım zorluklar, eğitim ortamlarını olumsuz etkilemektedir. Birçok okulda öğretmen sayısının azalması ve dersliklerin kapanması, eğitim alanındaki fırsat eşitliğini ortadan kaldırmaktadır. Eğitim seviyesi düşük olan bir toplum, uzun vadede ekonomik kalkınma konusunda da büyük sorunlar yaşayacaktır. Uzmanlar, bu konuda acil çözüm önerileri geliştirilmesi gerektiği üzerine duruyor.
Ayrıca, kız çocuklarının eğitimine yönelik kısıtlamalar da ciddi bir problem haline gelmiştir. Taliban yönetimi altında kız çocuklarının okula gitmesi bazı bölgelerde tamamen yasaklandı. Kızların eğitime erişimleri kısıtlanırken, bu durum kadınların toplum içindeki rolünü de zayıflatmaktadır. Eğitim çağındaki kız çocuklarının sınavları geçme oranlarının düştüğü ve ailelerin bu konudaki işe az geliştiği gözlemleniyor. Dolayısıyla, ABD’nin yardım kesintisi, sadece kısa vadede değil, gelecekte de Afganistan için büyük bir travma yaratma potansiyeline sahip.
Afganistan'daki çocukların sağlık hizmetlerine erişimi de yardımların kesilmesiyle ciddi boyutta etkilenmektedir. Aileleri ekonomik zorluklarla baş etmeye çalışan ebeveynler, çocuklarının temel sağlık ihtiyaçlarını karşılayabilmekte zorlanıyor. Aşılama programları, vitamin takviyeleri ve acil sağlık hizmetleri gibi hayati önem taşıyan hizmetlerin azalması, çocuklarda sağlık sorunlarının artmasına neden oluyor. Diğer yandan, beslenme yetersizliği yaşayan çocuklar, hem fiziksel hem de zihinsel yönden büyük sorunlar yaşamaktadır. UNICEF ve benzeri kuruluşlar, bu durumu gidermek amacıyla acil yardım çağrısında bulunsa da sorun, anlık yardım çözümleri ile kapatılamayacak kadar derin.
Afghanistan'daki bu dramatik durum, sadece ABD'yi değil, uluslararası toplumu da derinden etkilemesi gereken bir mesele. Birçok ülkenin Afganistan’a yardım sağlaması ve çocukların eğitim ile sağlık haklarını güvence altına almak için iş birliği yapması gerekiyor. Uzmanlar, bu konuda atılacak adımların acil olmasını vurgulamaktadır. Eğitim alanındaki problemler için, uluslararası yardım kuruluşlarının devreye girmesi, okulların açılmasını sağlamak ve öğretmenlerin maaşlarının ödenmesi için destek vermesi büyük önem taşıyor. Gıda yardımları ve beslenme programları da bu süreçte göz ardı edilmemelidir.
Eğitim ve sağlık alanında yaşanan bu olumsuz durum, gelecekte Afganistan’ın kalkınma çabalarını da büyük ölçüde etkileyecek dolaylı sonuçlar doğuracaktır. Öte yandan, Afgan çocuklarının yaşadığı bu zor koşulların irdelemek ve kamuoyunu bilinçlendirmek, toplumun her kesiminin sorumluluğu. Medya organları, sivil toplum kuruluşları ve bireysel destekler ile bu çocukların sesinin duyurulması sağlanabilir. Afgan çocukları, Türkiye ve dünya üzerindeki tüm insanlık adına bir umut ışığıdır ve bu umut bir şekilde yeşermelidir.
ABD’nin yardım kesintisinin yarattığı bu derin yaralar, uluslararası toplumun masasında bir çözüm olarak durmaktadır. Afgan çocukların geleceği için atılacak her adım, insanlığın ortak sorumluluğudur. Unutulmamalıdır ki, her çocuk, eğitim ve sağlık hakkına sahiptir ve bu haklarının korunması, gelecek nesillerin en büyük teminatıdır.
